Toraidhean Tòiseachail bhon Cho-chomhairleachadh Nàiseanta air Thoiseach air Ùrachadh Plana Nàiseanta na Gàidhlig
Tha Bòrd na Gàidhlig air na toraidhean tòiseachail fhoillseachadh bho cho-chomhairleachadh nàiseanta a chuidicheas gus cruth a thoirt air an ìre as ùire de Phlana Nàiseanta na Gàidhlig.
Bha a’ cho-chomhairle a’ cuimseachadh air àrd-amasan, feallsanachd, agus tèaman airson na Gàidhlig, le Bòrd na Gàidhlig a’ sireadh bheachdan agus fios air ais mun dreachd-phlana a tha a’ mìneachadh cheumannan airson na Gàidhlig san ath chòig bliadhna.
Fhuaireadh còrr is 250 freagairt às dèidh prògram farsaing de choinneamhan coimhearsnachd, gach cuid gu pearsanta agus air-loidhne, air feadh na h-Alba.
Dh’aontaich a’ mhòr-chuid (65%) de na buidhnean is daoine fa leth a fhreagair ris an t-slighe a chaidh a mholadh san dreachd-phlana, a tha a’ cur fòcas sònraichte air a bhith ag àrdachadh cleachdadh agus ionnsachadh na Gàidhlig.
Fhuair Bòrd na Gàidhlig beachdan fàbharach mu bhith a’ cur ris an àireimh de dh’iomairtean gus misneachd a thogail nuair a thathar a’ cleachdadh na Gàidhlig, agus mu cho cudromach ’s a tha foghlam Gàidhlig ann a bhith ag ath-bheothachadh a’ chànain an dà chuid do dh’fhileantaich agus do luchd-ionnsachaidh.
Dhaingnich beachdan a fhuaradh gum bu chòir foghlam Gàidhlig tachairt ann an co-theacsa leasachaidhean eile, a’ gabhail a-steach a bhith a’ stèidheachadh Co-ionadan Gàidhlig is barrachd Gàidhlig air-loidhne, cho math ri ìomhaigh nas motha sna meadhanan – a’ gabhail a-steach seirbheis leudaichte bho BBC Alba. Bu chòir FtG a bhith air a leasachadh agus air a bhrosnachadh le ùghdarrasan ionadail cuideachd, agus feumar ceanglaichean le coimhearsnachdan a neartachadh.
Chomharraich a’ cho-chomhairle cuideachd gun robh feum air barrachd cuideam air co-theacs nas fharsainge ann an leasachadh na Gàidhlig – a’ gabhail a-steach cùisean sòisealta a tha a’ toirt buaidh air coimhearsnachdan ann an sgìrean eileanach agus dùthchail, agus an fheadhainn ann am bailtean-mòra agus cathair-bhailtean.
Tha freagairtean eile a’ cur taic ri fòcas leantainneach a’ Bhùird air barrachd cleachdadh na Gàidhlig ann an coimhearsnachdan eileanach, dùthchail agus bailteil. Mar a tha cùisean an-dràsta, tha mu chairteal den mhaoineachadh leasachaidh aig Bòrd na Gàidhlig aig an àm seo air mu 60 dreuchdan mar oifigearan Gàidhlig a chruthachadh no a chumail a’ dol – 46 dhiubh ann an coimhearsnachdan eileanach agus dùthchail agus 14 ann an sgìrean bailteil.
Ann an àiteachan eile, thuirt fios air ais air structar a’ phlana gun robh feum air barrachd fòcais air targaidean, agus gum bu chòir fiosrachadh mu adhartas a bhith nas tràithe san sgrìobhainn.
Thuirt Màiri NicAonghais, Cathraiche Bhòrd na Gàidhlig:
“Bha e gu math follaiseach aig na coinneamhan poblach uile agus anns a’ mhòr-chuid de na freagairtean a fhuarar gu bheil fìor dhealas ann airson a’ chànain agus gu bheil tuigse a’ sìor fhàs mu cho cudromach ’s a tha am Plana Nàiseanta ann a bhith a’ dèanamh cinnteach gum bi a’ Ghàidhlig tèarainte san àm ri teachd, dhan a h-uile duine ann an Alba agus nas fhaide air falbh.
“Tha sinn a’ dèanamh fiughair ri bhith a’ cleachdadh nan toraidhean gus an dreach mu dheireadh againn fhiosrachadh mus tèid a chur a-steach gu Ministearan na h-Alba agus bu toil leinn taing a thoirt dhan a h-uile duine a ghabh pàirt sa phròiseas co-chomhairleachaidh.”
Thèid Plana Nàiseanta na Gàidhlig ath-sgrùdadh a-nis a’ leantainn air a’ cho-chomhairleachadh agus thèid a chur gu Ministearan na h-Alba airson aonta leis an amas a bhith ga fhoillseachadh sa Ghiblean 2023.