Freagairt air Co-chomhairleachadh Poblach: Cìs Comhairle air Dàrna Dachaighean agus Dachaighean Falamh/Ìrean Neo-dachaigheil

Tha Bòrd na Gàidhlig air freagairt a chuir a-steach gu co-chomhairleachadh poblach Riaghaltas na h-Alba: Cìs Comhairle air Dàrna Dachaighean agus Dachaighean Falamh/Ìrean Neo-dachaigheil.

Am measg nam puingean a chaidh a thogail:

Tha grunn chùisean sòiseo-eaconamach a’ toirt buaidh air ion-obrachadh choimhearsnachdan Gàidhlig agus mar sin an cànan. Tha Bòrd na Gàidhlig ag obair gus dèanamh cinnteach gu bheilear ag aithneachadh buaidh nan cùisean sin agus a’ dèiligeadh riutha.’S e taigheadas aon de na prìomh chùisean a tha a’ toirt buaidh air ionobrachadh choimhearsnachdan Gàidhlig – gu sònraichte a chosgais agus na tha ri fhaighinn. Tha seo deatamach ann a bhith a’ glèidheadh agus a’ tàladh sluagh – luchdlabhairt na Gàidhlig nam measg.

Tha feum aig coimhearsnachdan Gàidhlig seasmhach is soirbheachail air àireamhan gu leòr de dhaoine airson fuireach ann fad na bliadhna agus ceangal aca ris an sgìre agus ri cultar is cànan an àite. Tha ceanglaichean làidir aig luchd-labhairt na Gàidhlig – agus eile – ris an àite far an do rugadh agus thogadh iad agus feumar aithneachadh gu bheil feum air na ceanglaichean sin a ghlèidheadh. Tha feum aca air àiteachan-fuirich agus tha feum aca air taigheadas freagarrach airson seo a dhèanamh – ri taobh seirbheisean a tha rim faighinn gu h-ionadail – agus cha tèid na coimhearsnachdan sin a chumail suas mura hurrainn do dhaoine gu leòr fuireach ann làn-ùine.

Gheibhear am freagairt slàn an seo.

Freagairt air Co-chomhairleachadh: Ro-innleachd Tachartas Nàiseanta Ath-sgrùdadh agus Ùrachadh

Tha Bòrd na Gàidhlig air freagairt a chuir a-steach gu co-chomhairleachadh poblach Riaghaltas na h-Alba: Ro-innleachd Tachartas Nàiseanta ath-sgrùdadh agus ùrachadh.

Chuir Bòrd na Gàidhlig freagairt ris an co-chomhairle seo gus cuideam a chur air cho cudromach sa tha cànan is cultar na Gàidhlig taobh a-staigh thachartasan uile na h-Alba, agus mar as urrainn dhi cumail a’ cur ri raon de bhuilean adhartach do dhaoine fa-leth, do choimhearsnachdan, agus do dh’Alba gu h-iomlan.

Gheibhear am freagairt slàn an seo.

Buidheann-obrach Gheàrr-bheatha air Cothroman Eaconamach is Sòisealta don Ghàidhlig: Aithisg do Rùnaire a’ Chaibineit airson Ionmhas is na h-Eaconamaidh

Anns a’ Mhàrt 2022, ghairm Rùnaire a’ Chaibineit airson Ionmhas is na h-Eaconamaidh Buidheann-obrach Gheàrr-bheatha (a’ Bhuidheann) le amas Gàidhlig a neartachadh tro fhòcas air cothroman eaconamach is an eaconamaidh a neartachadh tro bhith a’ dèanamh làn-fheum de na cothroman a th’ ann a thaobh na Gàidhlig. Tha a’ Bhuidheann air aithisg fhoillseachadh madainn an-diugh a tha a’ mìneachadh a’ cho-theacsa anns an do dh’obraich a’ Bhuidheann, cuid de na dùbhlain mu choinneamh na Gàidhlig is cuideachd na deagh chothroman a th’ ann son toraidhean sòisealta, eaconamach, cultarail, is foghlaim maith.

Tha an aithisg slàn ri lorg ann an Gàidhlig agus Beurla air làrach-lìn Riaghaltas na h-Alba agus faodar a leughadh an seo.

Mar phàirt den phròiseas, choinnich Bòrd na Gàidhlig leis a’ bhuidhinn dà thuras agus chuir sinn pàipear a-steach as dèidh làimh, ag aithris agus a’ toirt beachd air cùram-chloinne, slàinte is cùram sòisealta, turasachd, foghlam agus fastadh thidsearan, taigheadas, agus raon de chùisean eile a tha a’ toirt buaidh air a’ Ghàidhlig ann an Alba san latha an-diugh. Tha Bòrd na Gàidhlig cuideachd air am pàipear seo fhoillseachadh airson a leughadh an seo.

Nuair a chaidh an aithisg fhoillseachadh, thuirt Màiri NicAonghais, Cathraiche Bhòrd na Gàidhlig:

“Tha sinn a’ cur fàilte air aithisg na Buidhne-obrach Beatha Ghoirid air Cothroman Eaconamach is Sòisealta airson na Gàidhlig do Rùnaire a’ Chaibineit airson Ionmhas agus na h-Eaconamaidh.  Tha e a’ sealltainn na ceanglaichean gu soilleir eadar cothroman eaconamach a tha an cànan a’ cruthachadh agus na h-atharrachaidhean a tha dhìth gus a’ Ghàidhlig a dhìon agus gus fàs a thoir oirre. Tha Bòrd na Gàidhlig cuideachd a’ cur fàilte air mar a tha a’ bhuidheann ag aithneachadh gu bheil feum air maoineachadh a bharrachd gus iomairtean ùra agus leasachadh poileasaidh Gàidhlig a thoirt air adhart agus gu bheil e na phàirt chudromach den Ro-innleachd Nàiseanta airson Cruth-atharrachadh Eaconamach.  Bha sinn toilichte fianais a thoirt dhan Bhuidhinn mu ghrunn diofar raointean poileasaidh. 

“Tha an aithisg seo a’ cur an cèill gu làidir gum feumar coimhearsnachdan traidiseanta luchd-labhairt na Gàidhlig a chumail suas agus fàs a thoirt orra. Tha seo a’ co-thaobhadh ri Plana Nàiseanta na Gàidhlig a tha a’ cur cuideam air na dùbhlain dheamografach a tha mu choinneamh choimhearsnachdan eileanach agus dùthchail.  Tha iad sin a’ gabhail a-steach dìth taigheadais, àireamh an t-sluaigh aig aois obrach, droch cheanglaichean còmhdhail agus dùbhlain shòisealta agus tha e a’ tabhann raon de dh’fhuasglaidhean.  Tha e cuideachd ag aithneachadh àite nan coimhearsnachdan bailteil, agus cho cudromach ’s a tha iad, ann a bhith a’ cur ri àireamh luchd-labhairt na Gàidhlig agus ri cleachdadh a’ chànain.

“Tha dealas aig Bòrd na Gàidhlig a bhith a’ co-obrachadh gus cuideachadh le bhith a’ buileachadh nam molaidhean seo agus gus atharrachadh buannachdail a thoirt air adhart.”

 

Lèirmheas air Toraidhean Nàiseanta 2023

Aig deireadh a’ Chèitein 2023 chur Bòrd na Gàidhlig freagairt a-steach dhan cho-chomhairle poblach Lèirmheas air Toraidhean Nàiseanta 2023.  Am measg na puingean a chaidh a thogail san fhreagairt, thuirt sinn:

Tha an tabhartas a thig bho chleachdadh is ionnsachadh na Gàidhlig ga shìor-aithneachadh mar thaic do shunnd. Tha sin a chionn ’s gum bi cànan is cultar a’ cruthachadh fèin-mheas, a’ brosnachadh fèin-mhisneachd, a’ mìneachadh fèin-aithne agus a’ leasachadh maitheas na beatha. Bidh seo a’ meudachadh sunnd luchd-cleachdaidh, luchd-ionnsachaidh agus luchd-taice na Gàidhlig – aig a bheil moit mhòr às a’ Ghàidhlig agus a cultar. Bidh a’ Ghàidhlig a’ cur ri, ann an dòigh dheimhinneach, na bhios na daoine seo a’ smaointinn agus a’ faireachdainn mu dheidhinn am beatha. Tha Bòrd na Gàidhlig air rannsachadh a choimiseanadh gus measadh a bharrachd a dhèanamh air na buannachdan agus cothroman a dh’fhaodadh a bhith ann airson Alba agus sunnd bho chànan is cultar.

Lorgar am freagairt slàn an seo.

Aithris air Aithisg Riaghaltas na h-Alba air Co-chomhairle Bile nan Cànan Albannach

Thuirt Màiri NicAonghais, Cathraiche Bhòrd na Gàidhlig: “Tha sinn a’ cur fàilte air a’ cheum as ùire seo le Riaghaltas na h-Alba agus iad a’ toirt air adhart Bile nan Cànan Albannach ùr.  Tha tòrr san aithisg a tha co-cheangailte ri leasachaidhean a tha an gnìomh mar-thà agus a dh’fheumar a neartachadh agus a leudachadh.”

“Tha e cuideachd a’ sealltainn gu bheil aonta ann ri molaidhean a chuir Bòrd na Gàidhlig na fhreagairt an-uiridh agus gu bheil feum air reachdas nas treasa gus barrachd adhartais a dhèanamh.”

“Dh’fhiosraich na còmhraidhean a bh’ againn le raon farsaing de choimhearsnachdan tro 2021 agus 2022 ar beachdan air dè na h-atharrachaidhean a tha a dhìth gus suidheachadh na Gàidhlig ann an Alba a neartachadh.  Chuidich na còmhraidhean sin cuideachd le deasachadh an ath Phlana Nàiseanta na Gàidhlig a thèid fhoillseachadh a dh’aithghearr.”

“Chuir sinn fàilte cuideachd air an aithneachadh gu bheil feum aig Bòrd na Gàidhlig air stòrasan a bharrachd gus a’ bhuaidh a th’ againn an-dràsta a mheudachadh. Ma thig dleastanas sam bith a bharrachd bho reachdas ùr, atharraichidh seo na foincseanan agus na structaran againn, a’ fàgail gum bi feum againn air stòrasan gu leòr airson a bhith a’ lìbhrigeadh na thathar an dùil.”

“Bha co-thaobhadh làidir eadar cuid de mholaidhean aig Bòrd na Gàidhlig agus na molaidhean aig daoine eile a ghabh pàirt sa cho-chomhairle, leithid:

–           Bunait reachdail nas treasa airson planaichean Gàidhlig, a’ comasachadh buaidh agus cunntachalachd a bharrachd.

–           Reachdas gus còir a chruthachadh air foghlam tro mheadhan na Gàidhlig (FtG).

–           Stiùireadh nas treasa agus barrachd cunntachalachd airson FtG, a’ toirt air Ùghdarrasan a bhith a’ planadh leasachadh agus a bhith ag aithris air adhartas gach bliadhna.

–           Barrachd taic airson fastadh agus, gu sònraichte, gleidheadh luchd-obrach foghlam tron Ghàidhlig airson solar tràth-bhliadhnaichean, bun-sgoile agus àrd-sgoile.

–           Cho cudromach ’s a tha cùisean eaconamach is sòisealta ann a bhith a’ glèidheadh agus a’ tàladh dhaoine òga do na h-eileanan.”

“Tha an aithisg seo agus a’ cho-chomhairle againn fhìn a’ sealltainn gu bheil ùidh mhòr aig daoine sa Ghàidhlig san àm ri teachd agus air cho cudromach ’s a tha i ann an sgìrean eileanach, dùthchail agus bailteil na h-Alba.”

“Tha miann anns an dà aithisg gum bi Bòrd na Gàidhlig nas fhosgailte agus nas soilleire agus a bhith a’ sealltainn an adhartais againn san obair a tha sinn a’ lìbhrigeadh an-dràsta. Seo rudeigin a tha sinn air a bhith a’ leasachadh sna beagan bhliadhnachan mu dheireadh le tòrr a bharrachd follaiseachd agus cunntachalachd air feadh na buidhne.”

“Tha sinn a’ coimhead air adhart ri bhith a’ leantainn oirnn leis an obair againn leis na com-pàirtichean againn air feadh na roinne poblaich agus ann an coimhearsnachdan gus taic a chumail ri fàs na Gàidhlig.”

Cho-chomhairle: Tairgse Co-Aonadh nan Colaistean Dùthchail is Eileanach

Tha Bòrd na Gàidhlig air freagairt a chur a-steach don cho-chomhairle: Tairgse Co-Aonadh nan Colaistean Dùthchail is Eileanach. Am measg nam puingean a chaidh a thogail:

Mholamaid gun tèid planaichean a dheasachadh ann am pàirt dhen tairgse co-aonaidh gus am bithear comasach air raon de chuspairean a lìbhrigeadh tron Ghàidhlig, gu h-àraidh mar chulaidh-taice do sgoiltean. Le seo, dh’fhaodar luchd-obrach nan colaistean a chleachdadh gus cùrsaichean Ìre as Àirde a lìbhrigeadh, an dàrna cuid aghaidh ri aghaidh air neo air-loidhne.

Bhiomaid an dùil gun deigheadh Measadh Buaidh air Coimhearsnachdan Eileanach a dhèanamh mar phàirt de phròiseas a’ cho-aonaidh. Feumaidh seo buaidhean air a’ Ghàidhlig fhèin a ghabhail a-steach, mar a tha stiùireadh o Riaghaltas na h-Alba a’ moladh.

Gheibhear am freagairt slàn an seo.

Co-chomhairle Togail Ionmhas Coimhearsnachd

Tha Bòrd na Gàidhlig air freagairt a chur a-steach do cho-chomhairleachadh Riaghaltas na h-Alba air Togail Ionmhas Coimhearsnachd. Am measg nam puingean a chaidh a thogail thuirt sinn:

Tha sinn a’ freagairt na co-chomhairle seo a chionn ’s gu bheil comas obrachaidh na Gàidhlig a’ crochadh air seasmhachd nan coimhearsnachdan Gàidhlig: gu sònraichte an fheadhainn ann an sgìrean eileanach agus dùthchail air a’ Ghàidhealtachd is anns na h-Eileanan.

Tha sinn a’ creidsinn gum faodadh Togail Ionmhas Coimhearsnachd a bhith na inneal cumhachdach airson taic a chumail ri seasmhachd na Gàidhlig. Tha sinn a’ cur ìmpidh air Riaghaltas na h-Alba beachdachadh air mar a tha na feumalachdan agus comas coimhearsnachdan na Gàidhlig air an filleadh a-staigh agus air an dèanamh follaiseach ann an Togail Ionmhas Coimhearsnachd.

Gheibhear am freagairt slàn an seo.

Ro-innleachd Cultair Eadar-nàiseanta

Tha Bòrd na Gàidhlig air freagairt a chur a-steach do cho-chomhairleachadh Riaghaltas na h-Alba air Ro-innleachd Cultair Eadar-nàiseanta. Am measg nam puingean a chaidh a thogail thuirt sinn:

Bhiodh sinn an dùil iomradh fhaicinn air àite agus tabhartas na Gàidhlig agus a cultar mar sho-mhaoin shònraichte ann an tabhartas cultarail eadar-nàiseanta na h-Alba.  Leanaidh Bòrd na Gàidhlig ag obair gu dlùth le com-pàirtichean eile gus dèanamh cinnteach gu bheil cànan is cultar na Gàidhlig fillte gu h-iomlan san ro-innleachd gus dèanamh cinnteach gun tèid a comas a thoirt gu buil. 

Leugh am freagairt slàn an seo.

Co-chomhairle air Sgìrean Mara Fìor Ghlèidhte

Tha Bòrd na Gàidhlig air freagairt a chur a-steach do cho-chomhairleachadh Riaghaltas na h-Alba air Sgìrean Mara Fìor Ghlèidhte.

Anns an fhreagairt bha an teacsa a leanas:

Tha sinn a’ cur beachd a-steach dhan cho-chomhairle seo a chionn ’s gu bheil seasmhachd na Gàidhlig an crochadh air seasmhachd nan coimhearsnachdan Gàidhlig: gu sònraichte an fheadhainn ann an sgìrean eileanach agus dùthchail air a’ Ghàidhealtachd is anns na h-Eileanan. Tha na coimhearsnachdan seo cuideachd a’ giùlan traidiseanan a’ chànain agus bhiodh an call a’ toirt droch bhuaidh nach gabhadh a leasachadh air a’ chultar dùthchasach a tha air mairsinn ceudan de bhliadhnaichean.

Faodar am freagairt slàn a leughadh an seo.

Cultar ann an Coimhearsnachdan – Rannsachadh

Tha Pàrlamaid na h-Alba an-dràsta a’ sireadh fiosrachaidh mu na tha a’ tachairt nar coimhearsnachdan ionadail. Dè tha ag obair gu math? Agus dè na cnapan-starra a th’ ann a thaobh a bhith a’ cur air adhart no a’ gabhail pàirt ann an gnìomhan cultarail?  Chur Bòrd na Gàidhlig freagairt a-steach ann air 29 Màrt.  Am measg na thuirt sinn:

Tha cànan is cultar na Gàidhlig ann airson a h-uile duine a bhith a’ mealadh agus a’ gabhail pàirt ann.  Tha Bòrd na Gàidhlig agus an luchd-pàirt againn an geall air taic a thoirt do choimhearsnachdan air feadh Alba a tha airson cothrom fhaighinn air cànan is cultar na Gàidhlig.  Tha sinn ag aithneachadh, ge-tà, gu bheil mòran obrach ri dhèanamh fhathast gus dèanamh cinnteach gu bheil coimhearsnachdan is buidhnean eòlach air a’ chultar Ghàidhlig againn agus a’ faireachdainn comasach air conaltradh ri luchd-bruidhinn is luchd-ionnsachaidh na Gàidhlig.  Cumaidh sinn oirnn a’ brosnachadh conaltradh coimhearsnachd ri cultar na Gàidhlig tro na sruthan maoineachaidh is com-pàirtichean lìbhrigidh againn. 

Faodar am freagairt slàn a lorg an seo.