Foghlam tro Mheadhan na Gàidhlig ann an Siorrachd Rinn Friù

Tha Bòrd na Gàidhlig (BnG) a’ cur fàilte air an naidheachd gun tèid Foghlam tro Mheadhan na Gàidhlig (FtG) a thabhann do sgoilearan bun-sgoile ann an Siorrachd Rinn Friù bhon Lùnastal 2022.

Thèid Foghlam tron Ghàidhlig a stèidheachadh ann an Bun-sgoil an Taobh Siar agus anns a’ chiad dol a-mach, thèid cuireadh a thoirt do sgoilearan ann an clasaichean 1-3.  Bidh aon chlas ann nuair a thoisicheas a’ bhliadhna-sgoile ùr san Lùnastal agus mar a dh’fhàsas an àireamh de sgoilearan a bhios a’ dol tro FhtG, thèid barrachd chlasaichean a chruthachadh.

Chaidh Bun-sgoil an Taobh Siar a thaghadh leis gu bheil e faisg air meadhan siorrachd Rinn Friù agus a’ Chomhairle airson ’s gum biodh cothrom aig gach sgoilear san sgìre air FtG.

Tha Bòrd na Gàidhlig, ann am com-pàirteachas leis an Ùghdarras Ionadail agus Comann nam Pàrant air iomairt shanasachd a lìbhrigeadh airson Foghlam tron Ghàidhlig thairis air sgìre Rinn Friù le tachartasan fiosrachaidh air-loidhne, sanasachd is agallamhan air Stèiseanan Radio ionadail is fiosrachadh tro na meadhanan sòisealta. Tha sinn air leth toilichte gu bheil an iomairt shanasachd seo air leantainn ris an t-seirbheis Foghlam Gàidhlig ùr seo a stèidheachadh.

Thuirt Màiri NicAonghais, Cathraiche Bhòrd na Gàidhlig:

“Tha e na thogail mòr dhuinn gu bheil Siorrachd Rinn Friù air an co-dhùnadh seo a ruighinn.  Tha e na amas dhuinn sa Phlana Nàiseanta gun tèid leudachadh air cothroman Foghlaim tro Mheadhan na Gàidhlig do sgoilearan air feadh na dùthcha agus tha sinn a’ cur fàilte mhòr air Ùghdarras eile a’ libhrigeadh FtG.”

Thuirt Shirley-Anne Somerville, Rùnaire a’ Chaibineit airson Foghlam:

“Tha gealltanas aig Riaghaltas na h-Alba gus cothroman Foghlam tro mheadhan na Gàidhlig a leudachadh agus tha mi ag aithneachadh na h-obrach a tha Comhairle Siorrachd Rinn Friù air dèanamh gus an cothrom seo a thoirt don òigridh.  Tha mi a’ guidhe gach soirbheachas do na sgoilearan seo agus iad a tòiseachadh air t-slighe leis a’ Ghàidhlig.”

Suirbhidh Beachdan Sòisealta na h-Alba

Bòrd na Gàidhlig a’ cur fàilte air Suirbhidh Beachdan Sòisealta na h-Alba agus taic dhan Ghàidhlig air a dhol am meud gu mòr thairis air an deich bliadhna mu dheireadh

 

Gheibhear lorg air an aithisg agus na duilleagan fiosrachaidh an seo.

 

Tha an àireamh de dh’Albannaich a tha comasach air beagan Gàidhlig a bhruidhinn air dùblachadh san deich bliadhna mu dheireadh a rèir an tionndaidh as ùire de Shuirbhidh Beachdan Sòisealta na h-Alba.

Tha an uiread de dhaoine a tha ag ràdh gu bheil iad comasach air co-dhiù corra fhacal Gàidhlig a bhruidhinn air dùblachadh bho 15% ann an 2012 gu 30% an-diugh.

Tha Bòrd na Gàidhlig, a’ phrìomh bhuidheann an Alba le dleastanas gus Gàidhlig adhartachadh air fàilte a chur air an t-suirbhidh mar fìor shoirbheas dhan chànan, leis na toraidhean a’ sealltainn gu bheil ìre shusbainteach de thaic agus de mhothachadh ann air feadh na dùthcha.

Tha Suirbhidh Beachdan na h-Alba (Scottish Social Attitudes Survey – SSA) air a dhèanamh le Ionad na h-Alba airson Rannsachadh Sòisealta (ScotCen) agus tha e air a bhith a’ cumail sùil air atharrachaidhean ann am beachdan sòisealta, poilitigeach agus moralta na h-Alba bho 1999.

Fhuair an suirbhidh a-mach gun robh còrr is an dàrna leth de dhaoine a rinn an suirbhidh airson ’s gum biodh fàs ann an àireamhan luchd-labhairt na Gàidhlig san àm ri teachd, le 56% den bheachd seo.

A rèir an t-suirbhidh, tha daoine òga, daoine le eòlas nas motha air a’ Ghàidhlig, agus an fheadhainn a tha air barrachd fhaicinn is cluinntinn den chànan am measg nam prìomh fhactaran ann am fàs a’ chànain. Tha an suirbhidh a’ sealltainn gu bheil beachdan fàbharach nas dualtaiche a bhith aig daoine a tha air Gàidhlig fhaicinn no a chluinntinn.

Tha an SSA cuideachd a’ sealltainn gun robh atharrachadh mòr ann am beachdan a thaobh foghlaim. Tha còrr is an dàrna leth den fheadhainn a ghabh pàirt san t-suirbhidh, 55% den bheachd gum bu chòir Gàidhlig a bhith air a teagasg do gach sgoilear aig aois eadar còig agus 15 eadar uair is dà uair a thìde gach seachdain. Seo àrdachadh mòr bho dìreach 38% ann an 2012.

Tha e soilleir cuideachd gu bheil a’ Ghàidhlig a’ cur ri sunnd le 70% de dh’inbhich ag ràdh gun robh faireachdainn de choileanadh aca bho bhith ag ionnsachadh na Gàidhlig.

Thuirt Màiri NicAonghais, Cathraiche Bhòrd na Gàidhlig: “Tha Bòrd na Gàidhlig a’ cur fàilte air an aithisg as ùire bho Shuirbhidh Beachdan Sòisealta na h-Alba. Is e fìor dheagh naidheachd a th’ anns na toraidhean seo agus tha iad a’ sealltainn gu bheil taic fharsaing ann dhan Ghàidhlig, rud a tha dòchasach dhi san àm ri teachd. Tha am fàs ann an cleachdadh na Gàidhlig ro chudromach airson a bhith a’ glèidheadh agus a’ toirt fàs air a’ Ghàidhlig sna bliadhnaichean ri teachd agus cumaidh sinn oirnn ag obair gun sgur gus taic agus fuasglaidhean a thoirt seachad gus an lean am fàs seo.

“Tha sinn fìor thoilichte leis an àrdachadh san àireimh de dhaoine aig a bheil eòlas air choreigin air a’ chànan – ’s e adhartas air leth a th’ ann gun do dhùblaich am figear seo ann an deich bliadhna Tha fios gun cuir taic a thaobh fàs ann am foghlam Gàidhlig sna sgoiltean againn ri tarraingeachd na Gàidhlig do na ginealaichean ri tighinn agus tha sinn an dùil gum bi seo na phàirt chudromach den ro-innleachd againn gus togail air an t-soirbheas seo.

Thuirt Shirley-Ann Somerville, Rùnaire a’ Chaibineit airson Cànanan na h-Alba: “Tha an t-àrdachadh anns an àireimh de dhaoine aig a bheil comas Gàidhlig a bhruidhinn gu ìre air choreigin agus an taic dhan àrdachadh leantainneach a’ sealltainn gu bheil dealas an Riaghaltais seo gus an cànan a bhrosnachadh agus a leasachadh a’ toirt buaidh bhrìoghmhor.

“Tha sinn airson dèanamh cinnteach gum faigh an fheadhainn a tha airson Gàidhlig a chleachdadh no ionnsachadh, an cothrom sin a dhèanamh agus leanaidh sinn oirnn ag obair còmhla ri com-pàirtichean a dh’ionnsaigh an amais seo.”

 

Oifis Ùr ann an Steòrnabhagh

Tha Bòrd na Gàidhlig (BnG) toilichte innse gu bheil iad air oifis ùr a stèidheachadh ann an Steòrnabhagh.

Tha ùine air a bhith ann bhon a bha luchd-obrach aig Bòrd na Gàidhlig anns na h-Eileanan agus, ri lìnn a’ ghlasaidh agus na h-atharrachaidhean ann an dòighean obrach, tha iad a nis toilichte innse gu bheil ceathrar luchd-obrach aca ann an Leòdhas.

Leis a sin agus cuideachd mar thoradh air atharrachaidhean a thaobh tilleadh do dh’oifisean, bha feum air oifis a lorg ann an Leòdhas a fhreagradh orra. Tha oifis Steòrnabhaigh a-nis aca ann an Taigh Shìophort.

Tha luchd-obrach BnG fhathast ag obair ann an dòigh caran ‘hybrid’ le luchd-obrach ag obair an dà chuid bhon taigh agus bhon oifis ach ma tha duine airson tighinn a-staigh dhan oifis ùr gus cèilidh orra, bhiodh fàilte bhlàth romhaibh.

Thuirt Shona NicIllinnein, Ceannard Bhòrd na Gàidhlig:

“Le mar a thachair thar an dà bhliadhna a dh’fhalbh, tha dòighean obrach dhaoine air atharrachadh gu mòr air feadh an t-saoghail. Leis an atharrachadh ud, ’s e cothrom a bh’ann dhuinne mar bhuidheann gus daoine fhastadh taobh a-muigh nan àiteachan far an robh oifisean againn mar-thà. Tha ceathrar luchd-obrach againn stèidhichte ann an Leòdhas a-nis agus e na bhuannachd mhòr dhuinn gu bheil iad beò ann an coimhearsnachdan Gàidhlig ann an Leòdhas agus a cur ri obair Bhòrd na Gàidhlig anns na h-eileanan.”

Dealbh air a thogail le Sandie MacIver – Sandies Photos

Plana Leasachaidh Ionadail Linne Mhoireibh A-staigh – Freagairt bho Bhòrd na Gàidhlig

Tha Comhairle na Gàidhealtachd a’ sireadh beachdan air a’ Phlana Leasachaidh Ionadail Linne Mhoireibh A-staigh.  Tha Bòrd na Gàidhlig air freagairt a chur a-staigh dhan cho-chomhairle.

“Tha Bòrd na Gàidhlig a’ cur fàilte air a’ chothrom comhairle a thoirt seachad mu Phlana Leasachaidh Ionadail Linne Mhoireibh a-staigh. Thathas ag aithneachadh barrachd is barrachd gu bheil cànan is cultar na Gàidhlig a’ cur ri fàs eaconamach, agus leis gur e a’ Ghàidhealtachd, a’ gabhail a-steach Linne Mhoireibh A-staigh, aon de na prìomh raointean Gàidhlig ann an Alba, tha cothroman nach beag ann cur ri tuilleadh leasachaidh tron Ghàidhlig agus airson na Gàidhlig. Mar eisimpleir, sheall Cunntas-sluaigh 2011 gu robh sgilean Gàidhlig aig 6.6% de luchd-còmhnaidh Inbhir Nis aois 3 agus nas sine. Tha sin a’ tighinn faisg air ceithir tursan nas àirde na a’ chuibheasachd Albannach (1.7%). Agus, tha mòran ainmean-àite ann an Linne Mhoireibh A-staigh sa Ghàidhlig no a’ tighinn bhon chànan.

Faodar gabhail ris a’ chothrom seo le bhith a’ toirt iomradh air Gàidhlig ann an grunn àiteachan san sgrìobhainn agus le bhith a’ dèanamh tar-iomradh air Plana Gàidhlig Chomhairle na Gàidhealtachd fhèin.”

Leugh tuilleadh an seo.  Gheibh sibh liosta de fhreagairtean de cho-chomhairlichean bho Bhòrd na Gàidhlig an seo.

Cothrom ùr do chunnradair

Tha Bòrd na Gàidhlig a’ sireadh cunnradair le eòlas gus goireas ùr air-loidhne a sgrùdadh, a leasachadh agus a lìbhrigeadh do luchd-labhairt na Gàidhlig.

Tha Bòrd na Gàidhlig a’ sireadh cunnradair le eòlas gus goireas ùr air-loidhne a sgrùdadh, a leasachadh agus a lìbhrigeadh do luchd-labhairt na Gàidhlig (eadar-mheadhanach gu fileanta) a rèir leasachadh leantainneach na h-iomairt #cleachdi.

Bheir an goireas seo, leis an ainm ‘#cleachdi Còmhla’, taic do luchd-labhairt na Gàidhlig an cànan a chleachdadh ann an co-theacsan sòisealta nas trice, ge bith air-loidhne no gu pearsanta.  Bidh an cunnradair (agus fo-chùmhnantaichean sam bith) a’ cruthachadh agus a’ cumail làrach-lìn ‘cleachdi.scot’ às leth BnG.

Faic làrach-lìn ‘Public Contracts Scotland’ airson tuilleadh fiosrachaidh mun chùmhnant seo.

 

Coinneamh a’ Bhùird-Stiùiridh – 16 An t-Ògmhios 2021

Naidheachd mhath do phrìomh bhuidhnean Gàidhlig maoinichte le Bòrd na Gàidhlig agus adhartas drùidhteach le leasachadh na buidhne.

Aig coinneamh ràitheil bòrd-stiùiridh Bhòrd na Gàidhlig (BnG) an-dè, dh’aontaich iad na leanas:

Leudachadh air aontaidhean maoineachaidh 3-bliadhnaichean

Mar iomadh buidheann phoblach eile, tha am Bòrd-stiùiridh air aontachadh na h-aontaidhean maoineachaidh 3-bliadhnaichean le com-pàirtichean lìbhrigidh a shìneadh airson bliadhna a bharrachd.  Tha caochladh adhbharan air cùl an leudachaidh seo, nam measg, ath-shlànachadh ChOVID, leasachadh an ath Phlana Nàiseanta Gàidhlig, agus measadh air modalan com-pàirteachadh coimhearsnachd.

A’ toirt a’ Phlana Leasachaidh gu crìch

As dèidh co-chomhairleachaidh fharsaing le luchd-obrach, Riaghaltas na h-Alba agus luchd-sgrùdaidh on taobh a-muigh, agus ceangailte ris an t-sealladh glè dheimhinneach o Deloitte san Fhaoilleach 2021 gun robh BnG air leasachaidhean mòra a dhèanamh, chuala am bòrd nach robh ach seachd gnìomhan ri choileanadh o phlana na bliadhna seo. Às an fheadhainn seo, cha robh ach aonan às an aithisg thùsail le Deloitte ’s e le tomhas-ùine tùsail de 3 bliadhnaichean.

Bha iad den bheachd gun robh an t-adhartas ann a bhith a’ cur atharrachadh an gnìomh glè riarachail agus dh’aontaich iad gun gabhadh an siostam a th’ ann an-dràsta a thoirt gu crìch.

Cuideachd, thug am Bòrd-stiùiridh fa-near do raon de dh’aithisgean, nam measg:

Aithisg Bhliadhnail air Cur an gnìomh Phlanaichean Gàidhlig

Thug an dara Aithisg Bhliadhnail Dhearcnachadh air Planaichean Gàidhlig tar-shealladh coileanta air an adhartas a tha ga dhèanamh le gach ùghdarras air na planaichean Gàidhlig aca. Tha an aithisg dhearcnachaidh seo na pàirt phrìseil de lìbhrigeadh dhleastanasan BhnG.

Maoineachadh a Bharrachd a’ dol gu Com-pàirtichean Lìbhrigidh

Tha an aithisg seo a’ taisbeanadh gun robh maoineachadh a bharrachd de £569k ga thoirt seachad airson iomairtean agus pròiseactan eile a ghabh com-pàirtichean os làimh anns an trì bliadhnaichean a chaidh seachad, a bharrachd air a’ mhaoineachadh de £1.6m a chaidh a thoirt dha na prìomh chom-pàirtichean lìbhrigidh ann an 20/21.

Anns an dealachadh, thug am Bòrd-stiùiridh moladh mòr air obair an luchd-obrach, ag ràdh gun robh iad moiteil à obair na sgioba agus gam brosnachadh gu mòr leatha.

Gheibhear clàr-gnothaich is pàipearan na coinneimh an-seo.

Leasachadh do Foghlam aig Ìre nan Tràth-bhliadhnaichean

Tha sgeama phìleatach ùr, a leasaicheas obair nan tràth-ìrean, ga chur air bhog le Comann nam Pàrant (CnamP) is Comunn na Gàidhlig (CnaG), ann an co-bhonn le Bòrd na Gàidhlig.

Thèid triùir ùra fhastadh aig Comann nam Pàrant gus obair ro-chudromach a dhèanamh le buidhnean nan tràth-ìrean – 1 Mhanaidsear is 2 Oifigear Leasachaidh air am maoineachadh le Bòrd na Gàidhlig.

Mairidh an sgeama pìleatach seo bliadhna sa chiad dol a-mach ach le sealladh gun tèid a leudachadh ma ’s e dòigh lìbhrigidh èifeachdach a th’ ann airson Gàidhlig a bhrosnachadh sna tràth-bhliadhnaichean.

Bidh na h-oifigearan a’ cumail taic ann a diofar sgìrean (nan Eileanan Siar, Earra-Ghàidheal, is ‘Deas’) agus ag obair ann a’ chom-phàirt le Ùghdarrasan Ionadail agus buidhnean saor thoileach tràth-bhliadhnaichean airson taic a chumail aig ìre ionadail.

’S iad Comann nam Pàrant, a tha na phàirt de ChnaG, a bhios a’ toirt stiùir air a’ phròiseact leis gu bheil mion-eòlas aca sa roinn seo.  Tha iad air a bhith an sàs ri a bhith a’ cumail taic ri pàrantan aig na tràth-ìrean FtMG fad iomadh bliadhna. Tha iad air a bhith an teis-meadhan pròiseact eile le BnG gus ionmhas a shireadh is a sgaoileadh do bhuidhnean tràth-ìrean.

Tha Comann nam Pàrant agus Comunn na Gàidhlig an dùil togail air an t-seirbheis a th’ ann roimhe le bhith ag amas air na leanas:

  • sgioba taic tràth-ìrean a stèidheachadh gus pàrantan ùra a bhrosnachadh tighinn a-staigh do Foghlam tro Mheadhan na Gàidhlig (FtMG)
  • dàimh nas làidire dhan Ghàidhlig a stèidheachadh “anns an dachaigh”; far am bitheadh clann a’ tilleadh à seisean tràth-ìrean, ach fhathast a’ cluinntinn is a’ cleachdadh Gàidhlig aig an taigh – aig ìre a choireigin
  • sgilean Gàidhlig a thogail aig ìre nas òige
  • na buidhnean stèidhichte a neartachadh, agus feadhainn ùra a thòiseachadh
  • cothroman ionnsachaidh a bharrachd ann dhan chloinn
  • fàs a thoirt air an sgioba agus an obair tràth-ìrean
  • a cuir ri fàs FtMG
  • leudachadh air àireamh is comasan luchd-labhairt a chànain.

Rè àm a’ ghlasaidh, bha teaghlaichean a’ frithealadh seiseanan Pàrant is Pàiste air loidhne.

Tro chòmhraidhean le pàrantan rè na h-ùine sin, fhuair oifigearan CnamP is BnG a-mach ged a bha pàrantan agus buidhnean a’ cur fàilte air na cothroman ùra a bha a’ tighinn am bàrr air loidhne, leithid am pròiseact Gìog Ort ann an co-bhann le Stòrlann, ’s e tilleadh gu coinneachadh aghaidh ri aghaidh a bha mòran a’ sireadh. Tha pàrantan air a bhith mothachail gu bheil àm a ghlasaidh air buaidh a thoirt air fileantas an cuid cloinne agus thuirt buidhnean tràth-bhliadhnaichean gur e aon dha na duilgheadasan as motha a tha air a bhith aca, nach robh cothrom ann coinneachadh ri teaghlaichean gus Gàidhlig a bhruidhinn ann an suidheachadh spòrsail – leis gur e seo aon dha na dòighean às fheàrr sgilean cànain a leasachadh.

Thuirt Magaidh Wentworth, Stiùiriche Nàiseanta ChnamP: “Tha na h-aoisean 0-3 na prìomhachais agus gu math cudromach a thaobh fàs ann an FtMG, ach cuideachd a thaobh Gàidhlig anns an dachaigh agus a’ choimhearsnachd. ’S e na tha am pròiseact seo ag iarraidh a’ dèanamh brosnachadh a thoirt do phàrantan ùr gus an cuid cloinne aca a chlàradh ann an FtMG, agus cuideachadh a thoirt dhan chloinn ud an cuid comasan cànan is ionnsachadh Gàidhlig a thòiseachadh cho tràth ’s a ghabhas. Tha e gu math cudromach gum bi toiseach tòiseachadh soirbheachail aig an òigridh gus am b’ urrainn Gàidhlig làidir a bhith aca.

“Tha e cudromach buileach dàimh làidir a stèidheachadh eadar Gàidhlig agus dachaighean. Às dèidh a’ tilleadh dhachaigh às dèidh seisean tràth-ìre tha e cudromach gun tèid Gàidhlig a chleachdadh aig an taigh. Thèid am pròiseact seo taic a chumail le seo cuideachd.”

Thuirt Dòmhnall MacNèill, Ceannard ChnaG: “Cha leig sinn leas cus a ràdh mu cho cudromach ’s a tha an ìre a tha seo oir tha sinn uile eòlach air an abairt ‘an t-ionnsachadh òg, an t-ionnsachadh bòidheach.’ Tha sinn gu math toilichte gun do ghabh Bòrd na Gàidhlig ris an tagradh a rinn sinn, agus tha fiughair oirnn sgioba fhastadh agus a dhol an sàs anns an obair lìbhrigidh.”

Thuirt Jim Whannel, Stiùiriche Foghlaim Bhòrd na Gàidhlig: “Le cuisean a’ fosgladh a-rithist, tha Bòrd na Gàidhlig airson a dhèanamh cinnteach gu bheil an taic as èifeachdaiche is buadhmhor ann do bhuidhnean nan tràth-ìrean is cuideachd do phàrantan.  ’S ann air an adhbhar sin a co-dhùin sinn an gluais ro-innleachdail seo gur ann tro Chomann nam Pàrant an dòigh as fheàrr airson obair nan tràth-ìrean a thoirt air adhart mar fhreagairt air a’ phaindeimig.

“Tha sgioba nan Tràth-ìrean aig Bòrd na Gàidhlig air a bhith ag obair gu dealasach is gu cruaidh on a thàinig an sgioba a tharraing a-steach don bhuidheann còrr is 10 bliadhna air ais.  Bidh oifigear leasachaidh nan tràth-ìrean fhathast ag obair taobh a-staigh na buidhne aig ìre ro-innleachdail.”

Bidh Bòrd na Gàidhlig fhathast a’ ruith Sgeama Tabhartasan Tràth bhliadhnaichean 21/22 agus gheibh na buidheann fios agus taic bho Bhòrd na Gàidhlig mu dheidhinn seo mar as àbhaist.

Tha sgeama Tabhartasan Foghlaim nan Tràth Bhliadhnaichean fosgailte a-nis agus cumaidh an sgeama seo taic, fiosrachadh agus maoineachadh ri bhuidheann saor-thoileach tràth bhliadhnaichean a bhitheas a’ beachdachadh air seiseanan a’ ruith bhon Lùnastal 2021 chun an Ògmhios 2022.  Thèid an sgeama a mheasadh mar às àbhaist le Bòrd na Gàidhlig agus Comunn nam Pàrant.

Tha Tabhartasan Foghlaim nan Tràth Bhliadhnaichean 2021/22 fosgailte gu 3f air Dimàirt 13mh Iuchar 2021 is gheibhear barrachd fiosrachaidh an seo: https://www.gaidhlig.scot/gd/maoineachaidh/cothroman-maoineachaidh/tabhartasan-trath-bhliadhnaichean/

Co-chomhairle mu leasachadh na Gàidhlig san àm ri teachd

Bòrd na Gàidhlig a’ cur co-chomhairle air dòigh mu leasachadh na Gàidhlig san àm ri teachd

Tha Bòrd na Gàidhlig a’ toirt cuireadh do choimhearsnachdan a bhith a’ co-obrachadh leotha gus an ath Phlana Nàiseanta Gàidhlig a chruthachadh agus iad a’ cur sreath de choinneamhan poblach air dòigh.

Cumaidh a’ bhuidheann phoblach còig seiseanan mun Phlana Nàiseanta san Ògmhios, leis a’ phrìomh amas a bhith a’ cruinneachadh bheachdan air mar as èifeachdaiche as urrainn dhan ath Phlana Nàiseanta taic a chumail ri leasachadh na Gàidhlig air feadh na h-Alba.

Tha a’ cho-chomhairle a’  togail air a’ cheisteachan a sgaoil Bòrd na Gàidhlig (BnG) san Dùbhlachd 2020 mu chiad smuaintean air an ath Phlana Nàiseanta, agus tha i cuideachd a’ cur air adhart nan co-dhùnaidhean bho dhiofar chòmhraidhean le coimhearsnachdan sa bhliadhna mu dheireadh.  Thèid an ath Phlana Nàiseanta fhoillseachadh ann an 2023.

A rèir amasan a’ Phlana Nàiseanta Gàidhlig làithrich, tha BnG a’  feuchainn ri dhèanamh cinnteach gum bi a’ bhuaidh as motha ’s a ghabhas aig taic do chothroman gus an cànan a chleachdadh, ionnsachadh agus a bhrosnachadh.

Bidh gach coinneamh a’ coimhead air coimhearsnachd eadar-dhealaichte gus am bi an còmhradh nas fhòcasaichte. Bidh an aon chruth aig gach coinneamh.

Thèid seiseanan a chumail do luchd-labhairt a th’ anns na h-eileanan agus ann an sgìrean dùthchail, do luchd-labhairt na Gàidhlig a tha a’ fuireach ann am bailtean-mòra is cathair-bhailtean, dhaibhsan a bhios a’ gabhail pàirt sa choimhearsnachd cànain air-loidhne, agus do dh’òigridh. Thèid seisean a chumail sa Bheurla cuideachd.  A bharrachd air seo, bidh roghainn ann beachdan a chur a-steach tro phost-d mar phàirt den phròiseas.

Thèid gach coinneamh fhosgladh le Cathraiche BnG, Màiri NicAonghais, agus an uair sin bi taisbeanadh ann bho Dhaibhidh Boag, Stiùiriche Planadh Cànain agus Leasachaidhean Coimhearsnachd, Daibhidh Boag.

Bidh an taisbeanadh a’ coimhead gu sònraichte air na prìomh phuingean bho ghrunn cho-chomhairleachaidhean agus deasbadan thairis air a’ bhliadhna mu dheireadh, a’ gabhail a-steach: Ceisteachan Bhòrd na Gàidhlig air a’ Phlana Nàiseanta, Suirbhidh air Cleachdadh na Gàidhlig a-measg Dhaoine Òga agus a’ Cho-chomhairle Ro-innleachdail aige air maoineachadh, cho math ri còmhraidhean coimhearsnachd mu chleachdadh na Gàidhlig anns na h-eileanan, a chaidh a chur an comas le Alasdair Allan BPA agus BPAan eile, cho math ri sreath de chòmhraidhean a chaidh a stiùireadh leis an Leas-phrìomh Mhinistear Iain Swinney BPA.

Thuirt Màiri NicAonghais, Cathraiche Bhòrd na Gàidhlig: “Tha glèidheadh agus leasachadh na Gàidhlig san àm ri teachd sàr chudromach gus dèanamh cinnteach gun seas pàirt fìor mhòr de dhualchas na h-Alba agus gus cur ri a làithreachd ann an Alba. Tha Bòrd na Gàidhlig daonnan ag obair gus an cànan a chumail aig bàrr a’ chlàr phoilitigich gus dèanamh cinnteach gum bi taic aice gus am mair is gun soirbhich i san 21mh linn.

“Tha e deatamach gun aithnich barrachd dhaoine cho cudromach ’s a tha an cànan air feadh na dùthcha air fad.  Chaidh na seiseanan seo a dhealbhadh gus cothrom a thoirt dhan phoball beachdan a thoirt seachad, gus an gabh am beachdan fhighe a-staigh don ath Phlana Nàiseanta airson na Gàidhlig.”

Thèid na coinneamhan a chumail mar a leanas: 7 Ògmhios – coimhearsnachdan eileanach agus dùthchail; 9 Ògmhios – òigridh (4.30-6f); 10 Ògmhios – daoine a tha a’ fuireach ann am bailtean-mòra agus cathair-bhailtean, 14 Ògmhios – coimhearsnachd air-loidhne;  Ògmhios 17 – seisean sa Bheurla. Thèid gach coinneamh a chumail eadar 7-8f (ach a-mhàin a’ choinneamh do dh’òigridh).

Fiosrachadh as ùire: Tha an t-àm airson clàradh airson na coinneamhan seo air a dhol seachad.

Suirbhidh Luchd-ùidh 2020-21

Chaidh an suirbhidh a dhealbhadh gus fios fhaighinn air ais bho dhaoine fa leth agus bho bhuidhnean leis a bheilear ag obair. Tha sinn airson faighinn a-mach dè a tha sibh a’ smaoineachadh a tha sinn a’ dèanamh gu math agus mar as urrainn dhuinn an t-seirbheis againn a leasachadh dhuibh.

Cleachdaidh sinn na toraidhean seo gus raointean airson leasachadh a chomharrachadh agus gus tuilleadh leasachaidhean a dhèanamh air an obair a tha sinn a’ dèanamh airson na Gàidhlig agus a bhith nas taiceil dha na feumalachdan agaibh.

Bidh na freagairtean agaibh gu tur gun urra agus thèid toraidhean an t-suirbhidh aithris ann an dòigh choitcheann ach cha tèid neach fa leth no buidhnean ainmeachadh.

Chan eil ach 10 ceistean rin lìonadh agus cha bu chòir gun toir an suirbhidh seo ach mu 15 mionaidean ri chrìochnachadh.

Tha sinn a’ cur sùim mhòr sna beachdan is fios-air-ais agaibh.

Fiosrachadh as ùire: Dhùin an t-suirbhidh seo air 25 Cèitean 2021.

Com-pàirteachas ùr eadar Bòrd na Gàidhlig agus Fearann ​​Coimhearsnachd Alba

Tha com-pàirteachas ùr eadar Bòrd na Gàidhlig agus Fearann ​​Coimhearsnachd Alba ag ainmeachadh maoineachadh airson leasachadh na Gàidhlig le uachdarain coimhearsnachd eileanach, urrasan dualchais agus urrasan eile.

Le mu 75% de na daoine sna h-Eileanan an Iar a’ fuireach air fearann ​​a tha fo shealbh coimhearsnachd, agus ceanglaichean làidir ann eadar fearann, coimhearsnachd agus a’ Ghàidhlig agus a cultar, tha gealltanas ann am Plana Nàiseanta na Gàidhlig gus maoin a stèidheachadh, ann an co-bhonn ri Fearann ​​Coimhearsnachd Alba (Community Land Scotland – CLS), a tha a’ cumail taic ri bhith a’ neartachadh cleachdadh na Gàidhlig.  Tha a’ mhaoin seo a’ cur ri trì ro-innleachdan aig Riaghaltas na h-Alba – a’ meudachadh cleachdadh na Gàidhlig, seilbh fearainn coimhearsnachd agus cumhachdachadh coimhearsnachd.

Bheir am pìleat seo, a chaidh aontachadh le Bòrd na Gàidhlig, maoineachadh seachad aig trì ìrean – suas ri £5,000, suas ri £15,000 agus suas ri £30,000, le maoineachadh iomlan de £125,000 uile gu lèir.  Bidh an sgeama fosgailte do dh’urrasan coimhearsnachd, chan ann a-mhàin do dh’urrasan fearainn, anns na h-Eileanan an Iar agus sna h-eileanan ann an sgìrean Comhairle na Gàidhealtachd agus Comhairle Earra-Ghàidheal is Bhòid.   Feumaidh gach urras plana sìmplidh a chruthachadh a sheallas mar a mheudaicheas an obair aca cleachdadh, ionnsachadh agus adhartachadh na Gàidhlig anns na sgìrean aca.

Thèid co-dhùnaidhean mu mhaoineachadh a dhèanamh le pannal de riochdairean bho dhiofar roinnean is sgìrean.  San dòigh seo, nì an sgeama cinnteach gum bi co-dhùnaidhean stèidhichte sa choimhearsnachd.

Is e a’ chiad cheum den phìleat a bhith a’ fastadh oifigear a bhios ag obair le CLS gus gach cuid Gàidhlig a neartachadh ann an obair CLS fhèin agus am measg a bhallrachd agus gus taic a thoirt do thagraichean gus pròiseactan leasachaidh Gàidhlig ullachadh agus a lìbhrigeadh.

Thuirt Màiri NicAonghais, Cathraiche Bhòrd na Gàidhlig:

“Tha an sgeama seo a’ dearbhadh dealas maireannach Bhòrd na Gàidhlig do choimhearsnachdan Gàidhlig nan eilean agus do na neartan a tha buidhnean coimhearsnachd a’ sealltainn gu follaiseach.

Tha sinn toilichte a bhith ag obair ann an com-pàirteachas le buidheann cho cliùiteach ri Fearann ​​Coimhearsnachd Alba agus leis na h-urrasan coimhearsnachd a tha cho cudromach ann a bhith a’ ceangal fearann, cànan agus cultar.”

Thuirt an Leas-phrìomh Mhinistear Iain Swinney:

“Tha a’ Ghàidhlig agus a cultar aig cridhe mòran de na sgìrean dùthchail againn agus tha e riatanach gum faigh sinn dòighean ùra air dìon agus taic a thoirt dhaibhsan a tha a’ fuireach anns na coimhearsnachdan sin.

“Tha mi a’ cur fàilte air an iomairt ùr seo le Bord na Gàidhlig agus Fearainn Coimhearsnachd Alba agus tha mi cinnteach gu bi i buannachdail dhaibhsan a tha a’ fuireach agus ag obair anns na coimhearsnachdan Gàidhlig againn.”

Thuirt Ailsa Raeburn, Cathraiche, Fearann Coimhearsnachd Alba:

“Aig Fearann ​​Coimhearsnachd Alba, tha sinn gu mòr airson a bhith ag obair ann an com-pàirteachas le buidhnean eile gus an roinn coimhearsnachd a neartachadh air feadh na h-Alba. Cuidichidh an com-pàirteachas ùr inntinneach seo le Bòrd na Gàidhlig uachdarain coimhearsnachd agus urrasan dualchais air feadh nan eilean, a’ neartachadh agus a’ comharrachadh na Gàidhlig agus a cultar sna h-eileanan agus tha sinn a’ coimhead air adhart gu mòr ri bhith a’ faicinn farsaingeachd de bheachdan ùr-ghnàthach a’ tighinn air adhart.”

x  Powerful Protection for WordPress, from Shield Security
This Site Is Protected By
Shield Security